HİZMET
TESPİT DAVASI
I.GİRİŞ
İş hayatı içerisinde işveren işyeri giderlerini
azaltabilmek amacıyla işçinin sigorta girişini yapmamakta veya ücretin ya da
çalışma gün sayısını eksik gösterebilmektedir. Sigortasız çalıştırma durumunda
işçinin emeklilik için gerekli prim gün sayısını doldurması zorlaşacağı gibi
ücretin eksik gösterilmesi emeklilik halinde emeklilik ücretinin de olması
gerekmesinden daha az olmasına sebep olacaktır.
Sigortasız
çalıştırılmış, prime esas kazancı veya prim ödeme gün sayısı eksik olarak
gösterilen işçilerin hizmet tespit davası açabileceklerdir (5510 Sayılı Sosyal
Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu m. 86/9).
II.
DAVACI
Hizmet tespit davasında davacı işçidir. İşçinin vefat
etmiş olması halinde mirasçıları hizmet tespiti davasını açma hakkına
sahiplerdir.
III.
DAVALI
Hizmet tespiti konusunda açılacak davalarda davalı
işçinin bağlı olarak çalıştığı işveren olacaktır.
7036
Sayılı İş Mahkemeleri Kanunu’nun 4. maddesinde “Hizmet akdine tabi çalışmaları
nedeniyle zorunlu sigortalılık sürelerinin tespiti talebi ile işveren aleyhine
açılan davalarda, dava Kuruma resen ihbar edilir. İhbar üzerine davaya davalı
yanında ferî müdahil olarak katılan Kurum, yanında katıldığı taraf başvurmasa
dahi kanun yoluna başvurabilir. Kurum, yargılama sonucu verilecek kararı
kesinleştikten sonra uygulamakla yükümlüdür. “ denilmiştir. Düzenlemeye
göre sadece işverene husumet yönlendirilecek ve Sosyal Güvenlik Kurum’u fer’i
müdahil olarak davaya katılacaktır.
IV.
GÖREVLİ MAHKEME
7036
Sayılı İş Mahkemeleri Kanunu’nun 5. Maddesi düzenlemesine göre hizmet tespiti konusunda
açılacak davalarda görevli mahkeme İş Mahkemeleridir.
V.
DAVA AÇMA SÜRESİ
Dava açma süresi ile ilgili olarak 5510 sayılı Sosyal
Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nda düzenleme yapılmış olsa da
uygulamada işe giriş bildirgesi verilmiş yani sigortalı olarak ancak geç
bildirim yapılmış olan işçiler ile işe giriş bildirimi yapılmamış yani
sigortasız çalıştırılmış kişiler açısından değişmektedir.
Sigorta
bildirimi hiç yapılmamış kişiler açısından 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve
Genel Sağlık Sigortası Kanunu düzenlemesine göre hizmet davası 5 yıllık hak düşürücü
içerisinde açılmalıdır. 5 yıllık hak düşürücü sürenin başlangıcı işçinin
çalıştığı işyerinden ayrıldığı gün başlamaktadır.
Sigorta
bildirimi geç yapılmış veya çalışması fiilen yahut kayden Sosyal Güvenlik
Kurumu tarafından tespit edilen işçiler açısından ise hak düşürücü süreden söz
edilemeyecektir.
VI.
ARABULUCULUK
Hizmet tespit davası zorunlu arabuluculuğa tabi değildir.